|
Hoger bewustzijn
Er zijn zeven stadia van bewustzijn.
Waken, dromen en slapen zijn de drie
bewustzijnstoestanden waarmee iedereen vertrouwd is.
Hoger bewustzijn begint met transcendent bewustzijn,
het stille bewustzijn dat optreedt tijdens de beoefening
van Transcendente Meditatie. Dat is de vierde
bewustzijnstoestand.
Wanneer de stilte van de meditatie voortduurt na de
meditatie is dit het begin van de ontwikkeling naar de
vijfde bewustzijnstoestand, kosmisch bewustzijn. (Voor
een overzicht van alle bewustzijnstoestanden zie
verder).
Maharishi legde uit wat er door de meditatie op gang
gebracht wordt uit als: Doe minder en bereik meer.
“Transcendente Meditatie maakt de actieve geest
vanzelf volledig stil en die stilte blijft wanneer we
uit de meditatie komen. De geest blijft dan stil en is
tegelijkertijd actief, stil en actief.
Er bestaat een oneindige mate van creativiteit in het
bewustzijn van iedereen, en Transcendente Meditatie
ontvouwt dat heel gemakkelijk, heel simpel. Met deze
verhoogde creativiteit hoeven de mensen niet zo hard te
werken.
Het enige wat men hoeft te doen is de geest naar binnen
te keren. Om een pijl met grote kracht weg te schieten
is het zaak de pijl terug te trekken en los te laten –
de pijl vliegt dan zeer ver en raakt het doel met grote
kracht.
De geest met zijn wens moet (net als de pijl)
teruggetrokken worden, moet gebracht worden naar een
toestand van stilte en op dat punt, in die toestand van
transcendent bewustzijn, is er geen vergissing bij het
voortstuwen van je wens en komt hij tot vervulling. Dit
is de manier om onze wensen tot vervulling te brengen.
Succes wordt dan ook niet bereikt door hard te werken.
Succes wordt bereikt door het genieten van het oneindige
organiserend vermogen van de natuurwet ten gunste van
onszelf. Transcendente Meditatie brengt ons de steun van
de natuurwet en de creativiteit van de natuurwet die het
hele universum bestuurt.
Voor mediterenden wordt het dan zeer gemakkelijk om iets
te bereiken.
Het gaat hier om een grote wetenschap van het leven die
geen inspanning vraagt. Geniet en vervul je wensen – dat
is het thema van een waarlijk ontwikkeld mens. Dit is
het verschil tussen een ontwikkeld mens en een
onontwikkeld mens. Een ontwikkeld mens weet hoe de
dingen te doen zodat hij niet vermoeid raakt, terwijl
een onontwikkeld mens overal moe van wordt.
Het principe van Transcendente Meditatie is de
afwezigheid van hardheid in het leven. Dit grote
principe is: doe minder en bereik meer.”
De ontwikkeling die op gang gebracht wordt door
beoefening van Transcendente Meditatie, is door middel
van wetenschappelijk onderzoekuitgebreid gedocumenteerd.
Fysiologisch onderzoek bevestigt dat er inderdaad een
vierde bewustzijnstoestand optreedt tijdens beoefening
van Transcendente Meditatie.
Een bewustzijnstoestand wordt in de wetenschap
gedefinieerd door tegelijkertijd optreden van een
subjectieve ervaring en objectief meetbare
veranderingen. In een laboratorium kan een
elektro-encefalogram (EEG) worden gemaakt waarop
veranderingen te zien zijn in de hersenwerking, en ook
treden bijvoorbeeld veranderingen op in de oogbewegingen
en in de ademhaling.
Tijdens slapen is er geen bewustzijn, de ademhaling
gaat diep en langzaam en op het EEG zijn langzame
hersengolven te zien. Tijdens dromen zijn er snelle
oogbewegingen achter de gesloten oogleden, Maakt men
iemand op dat moment wakker, dan zegt hij dat hij aan
het dromen was.
Tijdens waakbewustzijn is de persoon zich bewust van
zijn gedachten en van zijn omgeving. Op het EEG zijn
snelle ritmen te zien. Wanneer er een computer op het
EEG wordt aangesloten, zijn de frequenties te
analyseren. Het blijkt dat de meeste mensen een
allegaartje aan frequenties hebben, die niet synchroon
lopen als ze van verschillende plaatsen op het
schedeldak worden opgenomen. De verschillende delen van
onze hersenen werken gewoon niet al te best samen. Een
teken van de hedendaagse stress.
Tijdens transcendent bewustzijn treden op het EEG
gelijkmatige patronen op die zich over de hele hersenen
verspreiden en met elkaar in fase zijn: coherentie. Dit
is een teken van de mate van innerlijke vrede en
harmonie die optreedt tijdens de vierde
bewustzijnstoestand. Ook is de ademhaling extreem
rustig. Door de grote rust heeft het lichaam op dat
moment weinig zuurstof nodig.
Dat er inderdaad een overgang optreedt naar een
vierde bewustzijnstoestand is o.a. gepubliceerd in de
doctorsthese van dr. R.K. Wallace.
Klik hier voor wetenschappelijke literatuurverwijzingen...
Ordelijkheid in de hersenfunctie
Tijdens de Transcendente Meditatie-techniek (TM)
vertonen EEG-afleidingen van verschillende plaatsen van
het hoofd een verhoogde mate van coherentie: de
hersengolven zijn over een grote afstand in fase, ze
gaan gelijk op. Dat ziet er in de figuur uit als een
‘bergje’. In de figuren is te zien dat deze coherentie
zich in de loop van de tijd uitbreidt naar andere
frequenties en ook na de meditatie blijft bestaan. Dit
laatste wijst op stabilisering van innerlijke rust en
helderheid, het begin van de groei naar de vijfde
bewustzijnstoestand.
Het optreden van coherentie is in verschillende
EEG-onderzoeken bevestigd.
Bron: P. Levine The coherence spectral
array (COSPAR) and its application to the study of
spatial ordering in the EEG. Proceedings of the San
Diego Biomedical Symposium15 (1976) (CP1, 20).
Zie ook M.C. Dillbeck e.a. Short-term longitudinal
effects of the TM technique on EEG power and coherence,
International Journal of Neuroscience 14 (1981): 147-151
|
Ook is grotere bloedtoevoer naar de hersenen gemeten
tijdens beoefening van Transcendente Meditatie. De
efficiëntie van de informatie-overdracht neemt toe.
Zenuwen die boodschappen doorgeven aan de spieren werken
efficiënter. Dit wordt o.a. benut bij de training van
sportmensen.
Hersendelen die tevoren niet functioneerden, gaan na
TM-beoefening meedoen met de algehele coherente
hersenactiviteit. De coherente hersenpatronen komen
bovenop de ritmen die horen bij waken, dromen en slapen,
een ongewoon verschijnsel dat voor het eerst is
waargenomen bij personen die Transcendente Meditatie
beoefenen. Het is een teken van het begin van de vijfde
bewustzijnstoestand: kosmisch bewustzijn. Subjectief
vertellen deze personen dat zij op dat moment
tegelijkertijd transcendent bewustzijn ervaren en waken,
dromen of slapen. Het meest kenmerkend is dat zij zich
bewust zijn van hun slaap.
De ontwikkeling naar hoger bewustzijn gaat gepaard
met groei van het geestelijk vermogen. Met onderzoek is
onder meer vastgesteld: toename van intelligentie en
creativiteit, verbetering van het geheugen, grotere
helderheid van waarneming en betere studieresultaten van
studenten. (Voor wetenschappelijke gegevens hierover
klik op ‘bewustzijn-gebaseerd onderwijs’ in de
linkermenubalk.)
Ook het lichamelijk functioneren verbetert, wat leidt
tot een betere gezondheid en een gezondere lifestyle met
als onderzoeksresultaten o.a.: verlaging van verhoogde
bloeddruk, minder sigaretten- en alcoholconsumptie,
minder ziekenhuisopnames, minder ziektekosten en een
langere levensduur.
Wanneer kosmisch bewustzijn volledig stabiel is en
men 24 uur per dag transcendent bewustzijn ervaart
tegelijk met waken, dromen en slapen, is dit de
beginfase van de toestand van verlichting.
Maharishi antwoordde in een interview met de krant van
de University of
California in Los Angeles op de vraag: Wat is verlichting?
“Verlichting betekent het ontbreken van duisternis,
de afwezigheid van duisternis. En ‘afwezigheid van
duisternis’ houdt in: geen vergissingen, geen zwakte,
geen tekortkomingen – succes alom, vervulling van wensen
alom – dat is verlichting. Een leven in volledige
overeenstemming met de natuurwet. Op spontane wijze
ondersteunt de natuur ons: dan tasten we niet in het
duister over wat dan ook.
De afgelopen vijftig jaar hebben miljoenen mensen TM
geleerd en zijn zodoende bezig verlichting te verwerven.
Dit houdt in dat zij in toenemende mate in
overeenstemming met de natuurwet leven. Dat betekent
meer succes aldoor, geen fouten in het leven, geen
nadeel voor anderen – dat is verlichting door
Transcendente Meditatie.”
Wat is naar uw mening de waarde ervan dat studenten de
TM-techniek
leren?
“Het leven van de student bestaat uit het verwerven
van zoveel mogelijk kennis – en waar mogelijk totale
kennis. Wanneer zij Transcendente Meditatie leren, leren
zij tegelijkertijd de principes van Transcendente
Meditatie – totale kennis.
Transcendent bewustzijn is het verenigd veld van alle
wetten van de natuur. Je weet wat het verenigd veld is?
De kwantumveldtheorie heeft vastgesteld dat er één
verenigd veld is van alle natuurwetten aan de basis van
alle creativiteit van de natuurwet. Als we
transcenderen, bereiken we dat niveau van intelligentie
dat alle kennis inhoudt. Dit nu is verlichting. We
beginnen spontaan beter te denken – beter in elk
opzicht: goed voor iedereen, nuttig voor iedereen en met
een snelle vervulling van onze wensen. Dat is
verlichting.
Het leven van een student bestaat eruit alle kennis die
maar mogelijk is te verwerven, om alle creativiteit die
maar mogelijk is te ontwikkelen. Er bestaat een
oneindige mate van creativiteit in ieders bewustzijn, en
transcendente meditatie ontvouwt dat heel gemakkelijk,
heel simpel; totale kennis kan dus door elke student
bereikt worden. Aan het doel van elk studentenleven –
het verwerven van kennis – kan dan ook beantwoord worden
door het beoefenen van Transcendente Meditatie.”
Wat is naar uw mening de waarde ervan dat studenten de
TM-techniek
leren?
“Studenten kunnen de wereld herscheppen. De
wereld heeft een opknapbeurt nodig, zij moet opnieuw
opgebouwd worden. En in de grond van de zaak is er maar
één ding dat de wereld opnieuw op kan bouwen – en dat is
verlichting voor iedereen.”
Wat is de beste vraag die een journalist u ooit gesteld
heeft?
“Dat wat u vandaag gevraagd hebt: wat
is verlichting, omdat verlichting totale kennis
betekent, de hele zaak, alles.”
[Einde van het interview met Maharishi.]
|
Kennis verschilt per bewustzijnstoestand
Hoe functioneren onze hersenen in de zeven
bewustzijnstoestanden die
door Maharishi’s Vedische wetenschap worden beschreven?
- Slapen
Er is er geen enkele waarneming.
- Dromen
De droomtoestand gelijkt op de slaap. Alleen is tijdens
dromen het
bewustzijn bezig opgeslagen indrukken te verwerken, wat
een illusoire
werkelijkheid oplevert. Het is alsof er een film aan de
gang is die
weinig te maken heeft met de realiteit.
- Waken
In waakbewustzijn is het
mogelijk een voorwerp waar te nemen via zintuiglijke
prikkels. De informatie die via de zintuigen van
buitenaf komt, gaat in de vorm van zenuwimpulsen
naar de hersenen.
Maar in de niet-verlichte toestand van bewustzijn
wordt de ervaring van het Zelf tijdens waarnemen van
de buitenwereld overschaduwd. Het is alsof de lamp
naar buiten schijnt, maar niet naar binnen. De
waarneming geschiedt tegen de achtergrond van een
‘overschaduwd’ en verward ‘scherm’ van bewustzijn.
Waarneming van het voorwerp geeft daardoor hooguit
een gekleurde en verminkte weergave. Hoe meer stress
er in het zenuwstelsel zit (d.w.z. hoe donkerder het
binnen is), hoe verder de waarneming van de
werkelijkheid afstaat.
Maharishi vergelijkt het bewustzijn wel met een
film. Wanneer er een film op een wit scherm wordt
geprojecteerd, wordt het doek volledig door de
beelden in beslag genomen en valt het witte ervan
niet op. Zo wordt ook het bewustzijn, het veld op
basis waarvan we voorwerpen gewaar zijn, volledig in
beslag genomen door de voorwerpen van waarneming,
zonder dat we ons bewust zijn van datgene dat zich
ervan bewust is.
- Transcendent bewustzijn
Wanneer
tijdens de beoefening van de Transcendente
Meditatietechniek de ervaring ontstaat van absolute
heelheid zonder waarneming van enige specifieke
waarde uit de buitenwereld, dan verkeren we in de
transcendente toestand van bewustzijn – voorbij elke
zintuiglijke ervaring en voorbij elke gedachte. Het
is alsof de lamp naar binnen schijnt, maar niet naar
buiten. We zijn ons alleen bewust van het witte
filmdoek en er worden geen beelden op geprojecteerd.
- Kosmisch bewustzijn
Wanneer de lamp
goed is opgehangen bij de deur, is zowel de
binnenwereld als de buitenwereld goed waar te nemen.
De uiterlijke waarneming vindt plaats tegen een
helder innerlijk scherm van bewustzijn.
In de kosmische toestand van bewustzijn worden
binnen en buiten gezien als twee afzonderlijke
waarden: het Zelf is absoluut, maar de buitenwereld
niet. In deze toestand ziet men weliswaar de
geprojecteerde filmbeelden, maar de ervaring van het
witte doek – het Zelf – blijft eveneens voortdurend
bestaan. Het innerlijke Zelf is onveranderlijk: wit;
de uiterlijke omstandigheden die worden ervaren als
niet-Zelf zijn wel veranderlijk: de filmbeelden.
- Verfijnd kosmisch bewustzijn of Godsbewustzijn
In kosmisch bewustzijn is dankzij een onverward
innerlijk scherm van bewustzijn de sterkte en
stabiliteit bereikt die nodig is om de uiterlijke
waarden diepgaand te onderzoeken. Bij het bereiken
van dit hoogste niveau van helderheid en perfectie
wordt de wereld buiten waargenomen in zijn volle
relatieve luister: de film is vervullend en
volmaakt. Dit is de toestand van verfijnd kosmisch
bewustzijn die door Maharishi ook wel beschreven
wordt als een toestand van Godsbewustzijn.
- Eenheidsbewustzijn
In de toestand van
volle verlichting – eenheidsbewustzijn – wordt het
Zelf, het verenigd veld van de natuurwet, de basis
van alle ervaring.
Dit is te vergelijken met het beeld van een
goudsmid, die de vorm waarneemt maar in elke vorm
ook het goud ziet. Deze innerlijke ervaring van
totale eenheid – oneindigheid – doordringt het
bewustzijn tijdens elke situatie van waarnemen,
denken, spreken en handelen. Het witte van het doek
blijkt nu ook permanent deel uit te maken van de
film, en wel als diepste waarde ervan.
Het gewaarzijn is nog altijd in staat specifieke
waarden waar te nemen, maar in plaats van ze enkel
waar te nemen in termen van kleine heelheden (zoals
een bloem, een olifant, een berg of een
melkwegstelsel), zien we altijd de totaliteit – het
verenigd veld.
Terwijl de innerlijke werkelijkheid nooit wordt
overschaduwd door welke uiterlijke waarneming ook,
blijft de waarnemingsscherpte bewaard en wordt ze
zelfs nog versterkt. We zien de bloem, maar het Zelf
wordt nooit overschaduwd: specifieke waarden en
kleine heelheden kunnen op basis van deze
stabiliteit naar hun werkelijke intrinsieke waarde
worden geschat, terwijl het besef van oneindigheid
nooit verloren gaat.
Dit wordt verlichte waarneming genoemd waarbij op
geen enkel niveau duisternis wordt waargenomen, of
het nu het niveau is van de zintuigen, de geest, het
intellect of het zelf. Dit is een toestand waarin de
volheid van het leven geleefd wordt op alle niveaus
– het specifieke en het holistische, het innerlijke
en het uiterlijke.
Naschrift: Wanneer we aandacht geven aan een
specifiek persoon terwijl we verkeren in de gewone
waaktoestand, dan kunnen we niet tegelijkertijd alle
andere personen in gedachten houden. En dat kan tot
problemen leiden. Een voorbeeld van de problemen die
hierdoor ontstaan, zien we in de reguliere geneeskunde:
door te focussen op geneesmiddelen voor een specifiek
orgaan houdt men geen rekening met het effect van het
geneesmiddel op andere organen en dit resulteert in
onvoorziene riskante bijwerkingen.
Als we in Eenheidsbewustzijn zijn, hebben we het
vermogen om alles in de hele wereld tegelijk in ons
bewustzijn te houden. Daardoor verloopt ons leven
gemakkelijker. We maken geen fouten meer.
Op het intellectuele vlak is het niet mogelijk om overal
rekening mee te houden. Maar op het onbegrensde vlak van
universeel bewustzijn zijn onze hersenen na oefening in
staat op die wijze te functioneren.
Deze hogere bewustzijnstoestanden zijn niet te bereiken
door er telkens aan te denken of door net te doen alsof.
Het is net zoals een apparaat in de tuner-stand nooit in
de cd-stand kan komen door te doen alsof. Je moet de
schakelaar weten te vinden en die kunnen omdraaien.
Die schakelaar zit in ons zenuwstelsel en schakelt
automatisch over naar ‘zuiver bewustzijn’ als we
transcenderen met de TM-techniek (vierde
bewustzijnstoestand). En na de meditatie wil het
dikwijls omgeschakeld blijven staan (vijfde
bewustzijnstoestand als dit continu het geval blijft).
Het TM-Sidhiprogramma leidt rechtstreeks op voor
eenheidsbewustzijn (zevende bewustzijnstoestand).
Tijdens beoefening van het TM-Sidhiprogramma schakelt
ons zenuwstelsel automatisch over naar het functioneren
in eenheidsbewustzijn. Ook na het beoefenen van de het
TM-Sidhiprogramma blijft ons systeem bij voorkeur
omgeschakeld staan.
Klik hier voor meer informatie over het
TM-Sidhiprogramma
|